به گزارش اقتصادنگار به نقل از ایسنا، هرچند که تحریم‌ها با هدف کاهش درآمدهای نفتی و فشار مضاعف بر اقتصاد کشورها برای نرمش سیاسی انجام می‌شود؛ اما در عمل، تحریم‌های نفتی علیه صنایع نفت و گاز ایران نه‌تنها بازارهای صادراتی را محدود نکرد، بلکه در دولت سیزدهم با تعریف راهکارهای جدید برای افزایش صادرات نفت مانند استفاده از ظرفیت پالایشگاه‌های فراسرزمینی، فرصت تازه‌ای را در برابر اقتصاد ایران قرار داد.
درآمد ۳۶ میلیارد دلاری ایران از فروش نفت
با فعال شدن دیپلماسی انرژی در دولت سیزدهم، به‌تدریج افزایش تولید و صادرات نفت با تمرکز بر ذخایر نفت خام و میعانات روی آب آغاز شد. تا آنجا که در پایان سال ۱۴۰۰ و در حالی‌که چند ماه از عمر این دولت می‌گذشت، صادرات نفت ایران افزایش ۴۰ درصدی را ثبت کرد و این در شرایطی رقم خورد که همچنان تحریم‌ها بر اقتصاد ایران سایه انداخته بود.
سال ۱۴۰۱ نیز گام‌های اساسی برای افزایش صادرات، همچنین توسعه بازارهای نفتی ایران برداشته شد. ابتکار ایران در بازسازی پالایشگاه‌های فراسرزمینی و صادرات نفت به این پالایشگاه‌ها از مهم‌ترین مواردی است که می‌توان از آن تا سال‌های طولانی به‌عنوان دستاورد این دولت یاد کرد.
افزایش تولید نفت با هدف رسیدن به روزانه ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه، در سال گذشته نیز ادامه داشت و این افزایش تولید و به دنبال آن افزایش صادرات، خود را در آمارهای اقتصادی کشور نشان داد. بخش نفت و گاز بالاترین آمار رشد اقتصادی، رشد بهره‌وری و جذب سرمایه خارجی را بین بخش‌های مختلف به خود اختصاص داد تا طلای سیاه، شاگرد اول اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۲ شود.
این موضوع سبب افزایش درآمدهای نفتی هم شده است و طبق تازه‌ترین آمار گمرک، ایران توانسته درآمدهای حاصل از فروش نفت را به بیش از ۳۶ میلیارد دلار در سال برساند.
افزایش ۲۴ درصدی تولید نفت ایران
اداره اطلاعات انرژی آمریکا در جدیدترین گزارش خود از افزایش ۶۳۰ هزار بشکه‌ای تولید روزانه نفت ایران در یک سال گذشته و تولید ۳ میلیون و ۲۵۰ هزار بشکه نفت در سومین ماه سال ۲۰۲۴ خبر داد. ایران در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۴ به‌طور میانگین روزانه ۳ میلیون و ۲۳۰ هزار بشکه نفت تولید کرده است.
این آمارها نشان می‌دهد تولید نفت ایران در ماه‌های ژانویه تا مارس امسال نسبت به سه ماه چهارم سال ۲۰۲۳ ۵۰ هزار بشکه در روز و نسبت به سه ماه نخست سال پیش ۶۳۰ هزار بشکه در روز افزایش داشته است. ایران در سه ماه نخست سال گذشته میلادی روزانه ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه و در سه ماه چهارم این سال روزانه ۳ میلیون و ۱۸۰ هزار بشکه تولید کرده بود.
طرح‌های کلان نفتی تا کجا پیش رفت؟
در این دولت طرح‌های کلان برای افزایش تولید نفت نیز روند صعودی داشت؛ به‌طوری که شاهد تکمیل و راه‌اندازی فاز نخست طرح توسعه میادین سپهر و جفیر با سرمایه‌گذاری ۲.۸ میلیارد دلار بودیم که به موجب آن ۵۰ هزار بشکه در روز به میزان تولید نفت کشور اضافه شد، همچنین با تکمیل و بهره‌برداری از ۶۰ حلقه چاه میدان مشترک آزادگان جنوبی با سرمایه ۸۰۰ میلیون دلار ۶۰ هزار بشکه به ظرفیت تولید نفت کشور افزوده شد.
علاوه بر این با تکمیل و بهره‌برداری از ۸ طرح نگهداشت و افزایش تولید نفت (میادین اسفند و سیوند، دانان، نرگسی، سعادت‌آباد، نفت‌شهر، کبود، لالی آسماری و منصوری آسماری) با سرمایه ۴۰۰ میلیون دلار ۴۸ هزار بشکه در روز به تولید نفت کشور اضافه شد و با بهره‌برداری از طرح افزایش تولید نفت خام از میادین چشمه‌خوش، دالپری و پایدار شرق با مشارکت شرکت‌های روسی و ایرانی با سرمایه ۱۰۰ میلیون دلار معادل ۱۰ هزار بشکه در روز شاهد افزایش تولید هستیم.
همچنین با بهره‌برداری از پروژه تولید زودهنگام میدان سهراب نیز با سرمایه ۱۰۰ میلیون دلار ۲۰۰۰ بشکه در روز شاهد افزایش تولید نفت در دولت مردمی هستیم.
همچنین در این دولت برای افزایش تولید نفت از میادین نفتی قراردادهایی نیز منعقد شد که به عقد قرارداد توسعه یکپارچه میدان نفتی مشترک آزادگان با شرکت دشت آزادگان اروند و با استفاده از تمامی ظرفیت‌های ملی و توان شرکت‌های صاحب صلاحیت داخلی با میزان سرمایه‌گذاری ۱۱.۵ میلیارد دلار و با هدف افزایش تولید ۵۵ هزار بشکه در روز، عقد قرارداد توسعه میدان مشترک سهراب با شرکت دانا انرژی با میزان سرمایه ۸۴۰ میلیون دلار و هدف افزایش تولید ۳۰ هزار بشکه در روز می‌توان اشاره کرد.
از سوی دیگر در این مدت عقد مجموعا ۱۲ قرارداد احیای چاه‌های بسته و کم‌بازده با شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان و تخصیص ۳۰ حلقه چاه، عقد قرارداد طرح توسعه فاز دوم میدان نفتی آذر با سرمایه یک میلیارد دلار و افزایش ۵۰ هزار بشکه در روز، عقد قرارداد توسعه میدان نفتی سومار، سامان و دلاوران با سرمایه ۲۴۵ میلیون دلار و افزایش تولید ۹۰۰۰ بشکه در روز و عقد قرارداد توسعه یال شمالی میدان مسجد سلیمان با سرمایه ۲۶۰ میلیون دلار و افزایش تولید ۹۰۰۰ بشکه در روز صورت گرفته است.
با این حال تحریم‌ها نتوانست دست دولت سیزدهم را در حوزه نفت ببندد و علی رغم شرایط سخت،دولت آیت الله رئیسی توانست برای پنج پروژه نفت و گاز خود حدود ۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار سرمایه خارجی جذب کند، تولید نفت را افزایش دهد، بدون نگرانی به هر کجای دنیا نفت بفروشد و پول آن را دریافت کند؛ این امر از افزایش توان داخل و خودکفایی صنعت نفت ایران حکایت دارد.
